In de reeks ‘In focus’ richten we de schijnwerper op de mensen en gebeurtenissen die Labora, de abdij en de Keizersberg vormgeven (en –gaven) doorheen de tijd. Deze week is dat ontrafelaar & kunstenaar Anje Claeys

Wie ben je?

Mijn naam is Anje Claeys, ik woon samen met mijn partner in Boutersem en samen hebben we drie kinderen. Ik ben graag buiten in de natuur, vooral in de bergen en ik hou ook van Scandinavië. Ik fiets veel – zo verplaats ik me ook naar het werk. Ik ben iemand met talrijke interesses. Mijn loopbaan nam tot hiertoe al heel wat verrassende bochten, zo kom ik op boeiende plekken, zoals ook Labora.

Wat doe je hier in Labora?

Ik werk als ontrafelaar. Dat wilt zeggen dat ik organisaties en mensen help om complexe vraagstukken en moeilijke levensvragen op te lossen. Dat doe ik aan de hand van kunst. Ik probeer die complexe vraagstukken te verhelderen door ze te visualiseren. Dat heet ‘scribing’; ik probeer de essentie van een gesprek te vatten in een aantal woorden en beelden en die teken of schilder ik dan.

Soms gebeurt het dat je de weg niet zo goed meer ziet omdat er soort mist rond je hangt. Iemand met een klare kijk kan je in dat geval helpen om die weg terug zichtbaar te maken. In veel gevallen zien mensen het zelf wel maar doordat er zoveel tegelijk aan de gang is in hun leven raken ze verstrikt. Ik breng dit dan voor hen in beeld. Later krijgen de mensen het werk digitaal doorgestuurd en ik stuur het vervolgens ook op via de post. Zo hebben de mensen iets tastbaars in handen, een soort visueel kompas.

Daarnaast werk ik als kunstenaar. Hoewel hier geen businessplan achter zit – en er dus ook geen financiële druk op zit – neem ik mijn artistieke werk ernstig. Ik maak er minstens één week per maand tijd en ruimte voor. Het moet niet per se iets opbrengen: dat geeft mij de vrijheid om te creëren wat er wil ontstaan, los van het commerciële. In mijn kunst komen de ervaringen uit mijn dagelijks leven en mijn werk als ontrafelaar samen. Het is mijn manier om alles op een rijtje te zetten en te kunnen werken in moeilijke contexten.

Hoe ben je daarmee begonnen?

Ik ben van het principe dat je nooit te oud bent om jezelf heruit te vinden. Dat is bij mij ook zeker het geval. Eigenlijk ben ik viroloog en onderzoeker van opleiding. Ik merkte gaandeweg dat ik professioneel een andere richting uit wou, maar dat neemt niet weg dat ik best wel wat zaken uit mijn wetenschappelijke studies en loopbaan heb meegenomen.

Als kind heb ik altijd graag en veel getekend. Toen ik studeerde was hier bijna geen tijd meer voor. Gelukkig waren er wel de lessen biologie en histologie waar we met de microscoop werkten. We moesten tekenen wat we zagen. Ik vond dat heel bijzonder. Zo groeide mijn verwondering voor het leven. Dankzij die momenten aan de microscoop hield ik mijn liefde voor tekenen wakker. Na mijn studententijd heb ik me haast onmiddellijk terug ingeschreven aan de Academie van Leuven en volgde ik er diverse opleidingen.

Later in mijn job als wetenschapscommunicator heb ik heel wat projecten geïnitieerd waarbij ik wetenschap en kunst met elkaar verbond. Op die manier nam ik mijn liefde voor kunst mee in mijn werk. Je kan het zien als kleine momenten van ‘heruitvinding’. Dit komt ook terug in mijn huidige werk: ik ondersteun anderen graag in het heruitvinden van zichzelf. Het voelt echt als een voorrecht om mensen hierbij te kunnen helpen.

Wat inspireert je?

In mijn kunst verwerk ik allerlei zaken uit mijn persoonlijke maar ook mijn professionele leven. Eén dag per week werk ik als visualisator van gesprekken op de dienst kinder- en jeugdpsychiatrie. Wat ik daar zie en hoor, raakt me vaak. Het gebeurt dan ook regelmatig dat dat ik die indrukken meeneem in mijn kunst. Zo heb ik bijvoorbeeld (neemt kunstwerk bij de hand) hier één van mijn werken. ‘Young people, old souls’ – jonge mensen zeggen vaak hele wijze dingen. Ik merk dat veel jongeren die het moeilijk hebben, meestal ook heel goed doorhebben waar het misloopt. Ze zien vaak heel scherp de gaten in het systeem.

Hoe helpt Labora hierbij?

Ik heb altijd wel een plek gehad waar ik kunst maakte – thuis op zolder, in een studentenkamer. Doordat ik hier nu een plek huur en er ook een financieel engagement tegenover staat, zorgt de ruimte er letterlijk voor dat ik er veel meer tijd in steek. Ik schat mezelf meer naar waarde en dat zorgt er ook voor dat ik mijn artistieke werk meer au serieux neem. Daardoor ontstaat een scherpere focus en dat was in feite ook mijn doel toen ik voor het eerst naar hier kwam. Ik probeer, zoals ik zei, telkens één week per maand volledig vrij te houden om hier artistiek aan de slag te gaan. Tijdens die week geen afspraken of vergaderingen. Ik geef mijn gedachten de vrije loop en kom in creatieve beweging.

Gedurende die ene week per maand moét er niks. Ik ben mijn eigen baas en ik kan komen en gaan wanneer ik wil. In de zomer kom ik wel eens graag in de avond werken, het is dus fijn dat dat hier kan. Als ik zin heb ik een tas thee of een koekje is dat altijd aanwezig. Er is het park, waar ik kan gaan wandelen wanneer ik nood heb aan rust. En top of the bill, kan ik me hier ook gaan bezinnen in de abdijkerk, waar vaak Gregoriaans gezongen wordt. Het is heel makkelijk om hier op deze mooie site even aan de drukte van de dag te ontsnappen en te verdwijnen in het zijn.

Ook het uitzicht vanuit mijn atelier -een zicht over de stad- vind ik fascinerend. Ik heb veel affiniteit voor oude verhalen en spirituele plekken. Ik vind dat er veel waarde zit in dit soort locaties en het is dan ook bijzonder om op zo'n plek te kunnen werken.

Wat zorgt ervoor dat je je hoofd kunt leeg maken?

Ik heb een oude typemachine en elke dag typ ik een blaadje vol met alles wat er door mijn hoofd gaat. Ik doe dit zonder dat ik mezelf censureer of verbeter. Deze schrijftechniek heet ‘stream of consciousness’. Dit wilt zeggen dat je alles eruit schrijft waar je aan denkt en daarna verdwijnt het naar de achtergrond, ideaal om dan aan het werk te beginnen. Werkt heel goed voor mij, ik kan het alleen maar aanraden!

--

Alles over Anje's werk vind je hier en hier.

-- 

Labora is een maak-, denk- en werkplek in de Abdij van Keizersberg.  

Hier leven nog steeds benedictijnermonniken volgens het principe “Ora et Labora” - wat zoveel betekent als “bid en werk”. Wij doen hier aan "werk” (“Labora”) en dan nog liefst samen, in dialoog met een diverse mix aan mensen die elk op hun eigen manier werken.  

Van nomadische freelancer tot meerkoppige start-up. Van tijdelijke werkplek-voor-één-dag tot je eigen stek. Labora heeft voor iedere vraag een passende formule in onze coworking.   

Onze vergaderruimtes zijn de ultieme plek om ideeën en plannen vorm te geven. Wij zorgen voor de omkadering, jullie doen de rest.  

Kunstenaars en beoefenaars van creatieve beroepen kunnen dan weer terecht in onze ateliers.